અવનવી વાતો |
A Few Stories |
મારા પપ્પા અને મમ્મી બંને ૯ માં થી એક! એટલે કેટલા મામા માસી કાકા ફોઈ, અને એ બધા ના છૈયાં છોકરા. એક બે તો પપ્પા કરતાં મોટા! મન ફાવે નામ થી મને બોલાવે, પણ સૌથી પ્રચલિત તે “બાબો”. હજુ “બાબો” માં થી બાહર નીકળ્યો નો’તો, અને અમારા ત્રણ ના પ્રવાસ શરૂ! પાંચ નો હતો અને ’૫૬ ની સાલ, ત્યારે કાશ્મીર ગયા હતા. ઉનાળાના દિવસો, અર્થાત આફૂસ ની સિઝન! કોઈ કારણસર ટ્રેન માં પપ્પા એ ફર્સ્ટ ક્લાસ ની ટિકિટો લીધેલી. સાથે બે કરંડિયા આફૂસ! રતલામ પછીના સ્ટેશને અમારા ડબ્બા માં એક મોટું તગારું આવ્યું, અને સાથે બરફ ની લાદી! ભાર બપોરે કોટા આવ્યું, ત્યાં સુધી માં તો આફૂસ નો અડધો કરંડિયો ખાલી – પેલી બરફ ની લાદી પર બિરાજમાન! અમારી સાથી મામા નું કુટુંબ પણ જોડાએલું. એટલે કલ્પના કરો કે ફ્રંટિયર મેલ માં ફર્સ્ટ ક્લાસ ના ડબ્બામાં શું મિજબાની જામી હશે! ટ્રેન પઠાણકોટ સૂધી પછી બસ અને શ્રીનગર પહોચવાનું બીજે દિવસે! વચ્ચે બનિહાલ પાસ આવે, અને નવું બોગદું બનાવેલું – વાહનો માટે. થયું એવું કે ઊંચાઈ ઓછી થઈ, અને નાના ટ્રક જઇ શકે પણ બસ ફસાઈ જાય! મજૂર મળે નહીં, પણ સામાન બસ માં થી ટ્રકમાં અને બોગદું પાર કરી પેલે પાર બીજી બસ માં. બનિહાલ ઘણું ઊંચું છે, અને રસ્તા ની બાજુએ બરફ ના ઢગલા!! વિચાર કરો કે મુંબઈ થી આવેલા ત્રણ ૪- એક ખાસ વાત એવી કે અમે બધ્ધિ જ જગ્યા એ હાથે રાંધિ ને ખાધું. શ્રીનગરમાં શાક, દહીં દૂધ લેવા નીકળેલા. ડાલ સરોવર પર હાઉસ બોટ માં રહેલા. મમ્મી અને મામી ને વટાણા દેખાયા એટલે બોલી ઉઠ્યા “વટાણાનો ભાત અને કઢી બનાવશું”. બાજુમાં એક ગુજરાતી ભાઈ અને એમની પત્ની ચાલતા હતા. વટ બંધ તૈયાર થયેલા દેખાતા હતા, એ જમાના ની ભાષામાં કહું તો સુટેડ- મામા અને કુટુંબ વહેલા પાછા વળ્યા અને અમે ત્રણ કોલાઈ ગ્લેસિયર, અમરનાથ, ચોરસ સરોવર ફર્યા. ઘોડા પર. સવારના ૫ વાગ્યા માં નીકળી પડતાં. અમારો ઘોડાવાળો કમાલ નો વ્યક્તિ નીકળ્યો – એની વાત કાશ્મીરના પ્રવાસમાં કરીશ. હું ઘોડા પરથી પડી ના જાઉં એટલે પોતે બેસે, મને આગળ બેસાડે, અને એના કાંબળા માં વિટાળી દે. કાશ્મીર ૬૮ દિવસ ફર્યા, અને પાછા આવતા પપ્પા ના એક ખાસ મિત્ર ને ઘરે દિલ્લી માં ગયા. પપ્પા ને સિગારેટ પીવાની ટેવ, અને મમ્મી જીવ ખાય કે સિગારેટ બંધ કર! મને શું તાણ ચઢ્યું કે દિલ્લી માં બીજે માળે રહેતા હતા ત્યાંથી પપ્પા ની સીગરેટ નું આખ્ખુ ટીન – ૫૦ સીગરેટ હોય તેવું – બારી ની બાર ફેક્યું! આહા! શું પપ્પા ના હાથ નો તમાચો ખાધો, અને મમ્મી અને હું સાથે રડ્યા! છેલ્લી જગ્યા તે મથુરા. એક પંડો પાછળ પડ્યો, અને પપ્પા ને પંડાઓ ની સખત એલરજી! પેલો ટાંગા ની પણ પાછળ આવ્યો. આખરે પપ્પા એ એને કહ્યું કે આ છોકરાને – એટલે મને – જેટલા સંસ્કૃત ના શ્લોક આવડે છે એટલા શ્લોક તને આવડતા હશે તો તને તારી દક્ષિણા બમણી આપીશ. પેલો પંડો ત્વરિત ગાયબ! જમાનાજી ના પાન કરી, મુંબઈના નળ પાસે પાછા! |
My dad and mom were each one of 9, so I had a plethora of uncles and aunts and their children, two or three of them were even older than my dad! I had nicknames from a number of families, but “baabo” was the most commonly used one. I had not grown out of the “baabo” age, when our travels started! I was 5 and it was 1956, when we went to Kashmir for our first sight of the Himalayas. Summer was Alfanso time! For some reason, we were travelling in first class in Frontier Mail, along with two baskets of Alfanso’s. Since one my mom’s cousins had joined us along with his wife and two kids my age, we had two 4- One change of trains at Delhi, and terminus at Pathankot. A two day bus ride to Shrinagar with the newly opened Banihal tunnel – 9200’ above sea level - A few days into the trip, we reached Pahelgam. We stayed in tents pitched on the shores of the swollen Lidder river (not very broad, but certainly swift – since it had travelled less than 20 miles from the glacier it came out of.). Lidder was the main source of water, and we had to brush our teeth in that flow. Find a stable rock to sit on, dip our hands in the 4O C water, and soon see our tooth- A unique aspect of our travel (and all subsequent travels) was that we carried cooking equipment with us, and cooked for ourselves. We were back in Shrinagar, and were staying in a houseboat on Dal lake. We were out in the bazars of Shrinagar to buy veggies, milk, yoghurt etc. Mom saw fresh peas, and let out a yell of pleasure saying “Ah! We can make peas- My uncle and family came back early, and the three ofus took off trekking – on horseback! Our “ghodwala” – horse owner and guide – turned out to be a unique person unforgettable to the end of our days! But that story for another time! We went to Kolhoi glacier, Amarnath, Chauras lake etc for over a fortnight! We started our day early, so that we get good weather during travel. Our “ghodawala” would sit on the horse, put me in the front and wrap his super warm blanket around me, so that I would not fall off even if I fell asleep! 68 days on the Kashmir trip, with Delhi and Mathura at the end. A very close friend of my dad’s lived in Delhi. His house was on the second floor (counted the Indian way of ground floor being zero). My mom had always bugging my dad to stop smoking – and I was her collaborator occasionally. In Delhi, I took the lead, and chucked my dad’s can of cigarettes (cans had 50 sticks!) out of the balcony! The sting of swift slap lasted the whole week, while I and mom cried together! Freelance priests in all pilgrimage centers in North India are called “panda”. Most of them are fake or semi- |